- داشتن آرزوی طولانی
افرادی که نمی‌توانند خود را ارزیابی صحیح کنند و از قابلیت هوش هیجانی برخوردار نیستند، در زندگی اهداف بلندپروازانه دارند که نتیجه آن بروز رفتار جاه‌طلبی است و شاید هیچ‌وقت به آن اهداف دست نیابند. این خصیصه سبب به وجود آمدن نقطهٔ ضعفی در انسان شده که در صورت غفلت ممکن است او را به ورطه هلاکت بیندازد.
خدای متعال می‌فرماید:
«جز گمان و آنچه را كه دلخواهشان است پيروى نمى‏كنند باآنکه قطعاً از جانب پروردگارشان هدايت برايشان آمده است. آيا براي آدمي هر چه آرزو مي‏كند حاصل مي‏شود (نه هرگز). »
این آیه از آرزوهای طولانیِ بی‌فایده‌ای خبر می‌دهد که انسان را به هلاکت می‌رساند و انسان هم به آن‌ها نخواهد رسید. چه‌بسا آرزوهایی هستند که انسان را به گناه و فسق و معصیت می‌کشاند و برای انسان هم فایده و سودی ندارد.
4-2-2-3- فخرفروشی
افراد در صورت فقدان هوش هیجانی بالا، عارضه فخرفروشی نصیبشان خواهد شد. کسانی که ارزیابی صحیح از خودشان ندارند. به خودآگاهی نرسیده‌اند، دوست می‌دارند که توانایی‌هایی که دارند به رخ دیگران بکشند و از این طریق شهرت و افتخار برای خود کسب کنند. این‌یکی از بزرگ‌ترین آفت‌هایی است که گریبان گیر برخی انسان‌ها می‌شود. انسان بدون توجه به آثار سوء فردی و اجتماعی آن، جهت ارضاء حس کمال‌جویی، به فضیلت‌هایش فخرمی ورزد؛ لذا قرآن در آیات متعددی به شناساندن این آفت عظیم، آثار و ریشه‌های آن پرداخته و انسان‌ها را از این صفت غیراخلاقی بر حذر داشته است:
«خويشتن را بى‏گناه مدانيد. اوست كه پرهيزگار را بهتر مى‏شناسد».
آیه شریفه مؤمنان را از تفاخر به اعمال و بی‌گناه دانستن خود، بر حذر داشته است. تفاخر براثر عواملی شکل می‌گیرد که به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:
الف- جهل و غفلت
قرآن کریم «جهل و غفلت» را یکی از مهم‌ترین عوامل تفاخر به شمار آورده و با یادآوری چگونگی آفرینش انسان و ضعف‌های او، راه‌های ریشه‌کن کردن این رذایل اخلاقی را بازگو کرده است:
«مرگ بر اين انسان، چقدر كافر و ناسپاس است! (خداوند) او را از چه چيز آفريده است؟! او را از نطفه¬ی ناچيزى آفريد، سپس اندازه‏گيرى كرد و موزون ساخت، سپس راه را براى او آسان كرد، بعد او را ميراند و در قبر پنهان نمود، سپس هرگاه بخواهد، او را زنده مى‏كند! »
ب- رفاه‌زدگی
بهره‌مندی از مواهب الهی و غرق شدن در اسباب آسایش و رفاه، یکی دیگر از عوامل تفاخر و خودستایی از منظر قرآن است:
«و اگر بعد از شدّت و رنجی که به او رسیده، نعمت‌هایی به او بچشانیم، می‌گوید: «مشكلات از من برطرف شد و ديگر بازنخواهد گشت!» و غرق شادى و غفلت و فخرفروشى مى‏شود. »
ج - تحقیر دیگران و کسب افتخار برای خود
قرآن کریم یکی از عوامل مهم تفاخر را تحقیر نمودن افراد و کسب افتخار برای خود بیان کرده و این عمل رذیله را در فخرفروشی فرعون، پادشاه مصر در برابر حضرت موسی پیامبر اولوالعزم الهی به تصویر کشیده است:
«فرعون در میان قوم خود ندا داد و گفت: «اى قوم من! آيا حكومت مصر از آن‌من نيست و اين نهرها تحت فرمان من جريان ندارد؟ آيا نمى‏بينيد؟ مگر نه اين است كه من از اين مردى كه از خانواده و طبقه پستى است و هرگز نمى‏تواند فصيح سخن بگويد، برترم؟».